Działania interwencyjne.
I. W przypadku uzyskania informacji, że uczeń który,
nie ukończył 18 lat, używa alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się
w stan odurzenia, uprawia nierząd, bądź przejawia inne zachowania świadczące o
demoralizacji w tym naruszanie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu
zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub obowiązku
nauki, włóczęgostwo, udział w działalności grup przestępczych(art. 4 par.1 ustawy
o postępowaniu w sprawach nieletnich) nauczyciel powinien podjąć następujące
kroki:
l Przekazać uzyskaną informację wychowawcy klasy.
l Wychowawca informuje o fakcie pedagoga/psychologa szkolnego i dyrektora szkoły. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców (prawnych opiekunów) ucznia i przekazuje im uzyskaną informację. Przeprowadza rozmowę z rodzicami oraz z uczniem, w ich obecności. W przypadku potwierdzenia informacji, zobowiązuje ucznia do zaniechania negatywnego postępowania, rodziców zaś bezwzględnie do szczególnego nadzoru nad dzieckiem. W toku interwencji profilaktycznej może zaproponować rodzicom skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki i udział dziecka w programie terapeutycznym.
l Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, a nadal z wiarygodnych źródeł napływają informacje o przejawach demoralizacji ich dziecka, dyrektor szkoły pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny lub policję (specjalistę ds. nieletnich).
l Podobnie, w sytuacji gdy, szkoła wykorzysta wszystkie dostępne jej środki oddziaływań wychowawczych, (rozmowa z rodzicami, ostrzeżenie ucznia, spotkania z pedagogiem, psychologiem, itp.), a ich zastosowanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, dyrektor szkoły powiadamia sąd rodzinny lub policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych instytucji.
II
W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że
na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków
powinien podjąć następujące kroki:
l
Powiadamia o swoich przypuszczeniach wychowawcę
klasy.
l Odizolowuje ucznia od reszty klasy, ale ze względów
bezpieczeństwa nie pozostawia go samego; stwarza warunki, w których nie będzie
zagrożone jego życie ani zdrowie.
l
Wzywa lekarza w celu stwierdzenia stanu trzeźwości
lub odurzenia, ewentualnie udzielenia pomocy medycznej.
l
Zawiadamia
o tym fakcie dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów, których zobowiązuje do
niezwłoc1znego odebrania ucznia ze szkoły. Gdy rodzice/opiekunowie odmówią
odebrania dziecka, o pozostaniu ucznia w szkole, czy przewiezieniu do placówki
służby zdrowia, albo przekazaniu go do dyspozycji funkcjonariuszom policji -
decyduje lekarz, po ustaleniu aktualnego stanu zdrowia ucznia i w porozumieniu
z dyrektorem szkoły/placówki.
l Dyrektor
szkoły zawiadamia najbliższą jednostkę policji, gdy rodzice ucznia będącego pod
wpływem alkoholu - odmawiają przyjścia do szkoły, a jest on agresywny, bądź
swoim zachowaniem daje powód do zgorszenia albo zagraża życiu lub zdrowiu
innych osób. W przypadku stwierdzenia stanu nietrzeźwości, policja ma możliwość
przewiezienia ucznia do izby wytrzeźwień, albo do policyjnych pomieszczeń dla
osób zatrzymanych - na czas niezbędny do wytrzeźwienia (maksymalnie do 24
godzin). O fakcie umieszczenia zawiadamia się rodziców/opiekunów oraz sąd rodzinny jeśli uczeń nie ukończył 18 lat.
l
Jeżeli
powtarzają się przypadki, w których uczeń (przed ukończeniem 18 lat) znajduje
się pod wpływem alkoholu lub narkotyków na terenie szkoły, to dyrektor szkoły
ma obowiązek powiadomienia o tym policji (specjalisty
ds. nieletnich) lub sądu rodzinnego.
l
Spożywanie alkoholu na terenie szkoły przez
ucznia, który ukończył 17 lat, stanowi wykroczenie z art. 431 ust. 1
Ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi. Należy o tym fakcie powiadomić policję. Dalszy tok postępowania
leży w kompetencji tej instytucji.
III W przypadku, gdy nauczyciel znajduje na
terenie szkoły substancję przypominającą wyglądem narkotyk powinien podjąć następujące
kroki:
l
Nauczyciel
zachowując środki ostrożności zabezpiecza substancję przed dostępem do niej
osób niepowołanych oraz ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu
policji, próbuje (o ile to jest możliwe w zakresie działań pedagogicznych)
ustalić, do kogo znaleziona substancja należy.
l
Powiadamia
o zaistniałym zdarzeniu dyrektora szkoły wzywa policję.
IV W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że
uczeń posiada przy sobie substancję
przypominającą narkotyk, powinien podjąć następujące kroki:
l Nauczyciel
w obecności innej osoby (wychowawca, pedagog, dyrektor, itp.) ma prawo żądać,
aby uczeń przekazał mu tę substancję, pokazał zawartość torby szkolnej oraz
kieszeni (we własnej odzieży), ew. innych przedmiotów budzących podejrzenie co do ich związku z poszukiwaną substancją.
Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani
teczki ucznia - jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla policji.
l
O swoich
spostrzeżeniach powiadamia dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów ucznia i wzywa ich do natychmiastowego
stawiennictwa.
l
W przypadku, gdy uczeń, mimo wezwania, odmawia
przekazania nauczycielowi substancji i pokazania zawartości teczki, dyrektor
szkoły wzywa policję, która przeszukuje odzież i przedmioty należące do ucznia
oraz zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ją do ekspertyzy.
l
Jeżeli
uczeń wyda substancję dobrowolnie, nauczyciel, po odpowiednim zabezpieczeniu,
zobowiązany jest bezzwłocznie przekazać ją do jednostki policji. Wcześniej
próbuje ustalić, w jaki sposób i od kogo, uczeń nabył substancję. Całe
zdarzenie nauczyciel dokumentuje, sporządzając możliwie dokładną notatkę z
ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami.
UWAGA:
Zgodnie z przepisami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii - w Polsce
karalne jest:
l
posiadanie każdej
ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych;
l
wprowadzanie do
obrotu środków odurzających;
l
udzielanie
innej osobie, ułatwianie lub umożliwianie ich użycia oraz nakłanianie do użycia;
l
wytwarzanie i
przetwarzanie środków odurzających.
Każde z wymienionych zachowań
jest czynem karalnym w rozumieniu przepisów ustawy o postępowaniu w sprawach
nieletnich, jeśli sprawcą jest uczeń, który ukończył 13 lat a nie ukończył 17
lat.
Z przestępstwem mamy do czynienia jeżeli któryś z wymienionych czynów popełni uczeń,
po ukończeniu 17 lat. W takiej sytuacji mają zastosowanie przepisy ustawy z
dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego.
Jeżeli przestępstwo ma miejsce na
terenie szkoły, należy wezwać policję.
W każdym przypadku popełnienia czynu karalnego przez ucznia, który nie
ukończył 17 lat należy zawiadomić policję lub sąd rodzinny, a w przypadku popełnienia
przestępstwa przez ucznia, który ukończył 17 rok życia prokuratora lub policję
(art. 4 Upn i art. 304 Kpk).
V. Postępowanie wobec ucznia - sprawcy
czynu karalnego lub przestępstwa:
l
- niezwłoczne powiadomienie dyrektora szkoły,
l
- ustalenie okoliczności czynu i ewentualnych świadków
zdarzenia,
l
- przekazanie sprawcy (o ile jest znany i
przebywa na terenie szkoły) dyrektorowi szkoły, lub pedagogowi szkolnemu pod
opiekę,
l
- powiadomienie rodziców ucznia-sprawcy,
l
- niezwłoczne powiadomienie policji w przypadku gdy sprawa jest poważna (rozbój, uszkodzenie ciała,
itp.), lub sprawca nie jest uczniem szkoły i jego tożsamość nie jest nikomu
znana,
l
zabezpieczenie
ewentualnych dowodów przestępstwa, lub przedmiotów pochodzących z przestępstwa
i przekazanie ich policji (np. sprawca rozboju na terenie szkoły używa noża i
uciekając porzuca go lub porzuca jakiś przedmiot pochodzący z kradzieży).
VI Postępowanie nauczyciela wobec ucznia,
który stał się ofiarą czynu karalnego
VII
l
udzielenia pierwszej
pomocy (przedmedycznej), bądź zapewnienia jej udzielenia poprzez wezwanie
lekarza w przypadku kiedy ofiara doznała obrażeń,
l
niezwłoczne
powiadomienie dyrektora szkoły, oraz prawnych opiekunów ucznia
l
niezwłoczne wezwanie
policji w przypadku, kiedy jest to konieczne
opracowanie :Maria Chyba (na podstawie dokumentów
:Przewodnik po przepisach prawnych w sprawach nieletnich, zagrożonych demoralizacją i przestępczością,
Procedury postępowania nauczycieli i metody współpracy szkół z policją .)